میراحمد تقوی در بهبهان دیده به جهان گشود و دو سال بعد به سرزمین پدریش کهگیلویه منتقل شد. پدر او میر علی صفدر تقوی عالم منطقه کهگیلویه بود. میراحمد خواندن، نوشتن و مقدمات عربی و قرآن را نزد پدر آموخت، مقدمات را در بهبهان نزد شیخ عبدالهادی مجتهدی فرا گرفت و در سال ۱۳۲۸ عازم نجف اشرف شد.
یکی از ویژگی های جامعه ایرانی در طول تاریخ وجود شخصیت هایست که بواسطه مرتبه ی اخلاقی و علمی خود توانسته اند در میان مردم و منطقه نقش محوری ایفا کنند.
استان کهگیلویه و بویراحمد نیز از این حیث استانی برخوردار بوده است و وجود اشخاصی که توانسته اند خود را به تکیه گاه و مامنی برای مردم تبدیل سازند کم نبوده است.
در این گزارش قصد داریم نگاهی به زندگی «سید میر احمد تقوی مقدم» داشته باشیم تا با ویژگی های بارز شخصیتی ایشان آشنا شویم.
مقدمه
« سید میر احمد تقوی مقدم» از عالمان برجسته دینی و از رجال سیاسی – مذهبی جنوب کشور و استان کهگیلویه و بویراحمد و موسس حوزه علیمه شهرستان کهگیلویه است که با نام «آمیر احمد» از وی یاد می شود و بیشتر مطالبی که درباره ایشان نوشته شده است بدون پسوند «مقدم» در فامیلی ایشان است.
میراحمد تقوی مقدم سال ۱۳۰۲ در بهبهان دیده به جهان گشود و دو سال بعد به سرزمین پدریش یعنی کهگیلویه منتقل شد. پدر او میر علی صفدر تقوی عالم منطقه کهگیلویه بود. میراحمد خواندن، نوشتن و مقدمات عربی و قرآن را نزد پدر آموخت، مقدمات را در بهبهان نزد شیخ عبدالهادی مجتهدی فرا گرفت و در سال ۱۳۲۸ عازم نجف اشرف شد.
ایشان در نجف اشرف از محضر عالمانی چون شیخ محمد علی، شیخ علی رشتی، میرزا کاظم تبریزی، سید جلیل یزدی، سید عباس مهری، سید اسدالله مدنی، شیخ علی اصغر اراکی، آیت الله سیستانی استفاده کرد.
در سال ۱۳۳۸ به ایران بازگشت و در وطن خود کهگیلویه که از محرومترین نقاط کشور بود سکونت گزید و به تبلیغ امور دینی و ارشاد پرداخت. ایام ورود به منطقه مقارن با انقلاب سفید بود.
مبارزات انقلابی
وی با آغاز انقلاب اسلامی به رهبری امام سید روح الله خمینی همه آمال خود را در تحقق این ا نقلاب می دید. لذا همه وجود خود را یکسره د رخدمت ترویج آن قرارداد. ایشان با موقعیت و نفوذ اجتماعی منحصر به فردی که داشت توانست مقام‌های دولتی را از سرکوب انقلابیون باز دارد و زمینه حضور گسترده مردم را در فعالیت‌های انقلابی فراهم سازد و بدین ترتیب انقلاب را در منطقه کهگیلویه با درایت وبدون خسارت تا تحقق پیروزی هدایت کند. پس از انقلاب نیز هم خود را متوجه تأسیس و استقرار نهادهای انقلابی و افزون بر این جلب توجه اولیای امر وبه نیازهای اساسی و گسترده این منطقه کرد.
آیت الله تقوی به رغم دلبستگی به نظام جمهوری اسلامی از پذیرش مناصب رسمی در جمهوری اسلامی نیز اجتناب کرد حتی در یکی از دیدارهای ایشان با امام خمینی در برابر تمایل ایشان برای تقبل منصب امام جمعه دهدشت، از پذیرش این سمت سرباز زدند و عذرخواهی کردند.
(تصویر مربوط به نامه جامعه مدرسین حوزۀ علمیۀ قم )
تاسیس حوزه علمیه
از مهمترین اقدامات ایشان می توان به تاسیس حوزه علمیه در شهر دهدشت اشاره کرد. وی با تأسیس مدرسه علمیه ولی عصر (عج) دهدشت به تربیت طلاب همت گماشت و گفته می شود وی در تربیت طلاب روشی سختگیرانه دارند که حاصل این روش تربیت دهها طلبه فاضل و متعهد می‌باشد. یکی دیگر از فعالیت‌های ایشان رفع منازعات محلی ا ست که با وساطت ایشان به سهولت فیصله می‌یابند. رسیدگی به خانواده‌های بی بضاعت، تاسیس مسجد و حسینیه‌های بسیار و تجدید شکوهمند امامزاده سید محمود (جد اعلای ایشان) از دیگر آثار و برکات وجود ایشان است. ایشان با همه شهرت و نفوذ کلامی بسیار ساده و بی پیرایه زندگی می‌کند.
اجازه از مراجع شیعه
ایشان با آنکه از مراجع تقلید بزرگ عصر چون آیت الله سیدروح الله خمینی ، سید ابوالقاسم خویی و سید محمود شاهرودی اجازه‌های روایی مبسوطی داشته، ولی از وجوهات شرعی استفاده نمی‌کند و زندگی شخصی خود را از طریق کشاورزی و مشغلات اندکی که دارد اداره می‌کند.
(اجازه نامه امام خمینی)
آثار قلمی
در ارتباط با آثار قلمی ایشان می توان از مواردی همچون خاطرات، در آینه وجدان، مجموعه نامه‌ها و اعلامیه‌ها و… نام برد
فرزند
میراحمد فرزند میر علی صفدر تقوی مقدم از علمای بنام استان و شهر سوق می باشد. وی دارای فرزندانی است که با بهره بردن از وجود پدر توانسته اند به مدارج بالایی علمی و اخلاقی برسند که از آیت الله سید مرتضی تقوی، دکتر سید مصطفی تقوی نویسنده کتاب فراز و فرود مشروطه می توان یاد کرد.
دوستان
از دوستان ایشان می‌توان مرحوم حضرت آیت الله سید کرامت الله ملک حسینی ، مرحوم آیت الله شیخ محمد حسن مدرس بهبهانی، مرحوم آیت الله سید کاظم دهدشتی، مرحوم آیت الله سید ابوالقاسم هاشمی، مرحوم حجت الاسلام والمسلمین سید محمد جواد تقوی، مرحوم حجت الاسلام والمسلمین سید محمد حسین موسوی بلادی و.. را نام برد.
ماجرای فامیلی میرعلی صفدر تقوی مقدم
آمیر احمد درباره نحوه انتخاب فامیلی پدر مرحومشان توضیحاتی خواندنی نوشته است. وی در این باره می نویسد: “اضافه شدن کلمه مقدّم بر تقوى از این جهت بود که اولین مأمور آمارى که در کهگیلویه آمد و شناسنامه به مردم می‌داد، برای تعیین نام خانوادگی از مرحوم والد سؤال کرد که شهرت شما چیست؟ ایشان فرمودند: «تقوى». مأمور آمار گفت شهرت «تقوى» را افراد دیگرى انتخاب نموده و به آنها شناسنامه داده شده است. مرحوم والد فرمودند من به گواهى این مهرى که از چندین سال قبل حکّ نموده و با آن مدارک معموله محلى را به عنوان تثبیت اعتبار، مهر مى‌کنم، شهرت «تقوى» را از قبل انتخاب نموده بودم. ازین رو برای تمایز، نام خانوادگی ما «تقوی مقدم» شد.”
وضعیت کنونی
وی هم اکنون نیز مشغول تربیت طلاب در مدرسه حوزه علمیه دهدشت (مدرسه علمیه ولی عصر) می باشد. نزدیکان وی توجه ویژه آمیراحمد را به نماز و اخلاص ایشان را از مهمترین فضائل و ویژگی های وی می دانند. آیت الله سید میر احمد تقوی مقدم در شرح حالی که از خود نوشته اند با نگاهی به دوران حیات خود متذکر اهمیت توجه به نماز می شود و نوشته است: “بناست که حقیر خود را آنچنانکه هستم معرفى کنم. در این تاریخ که ۲۰ بهمن ۱۳۸۰ شمسى است، حقیر هشتاد سال و شصت و هشت روز از عمرم (به تقویم قمری) مى‌گذرد؛ و با جرأت کامل عرض مى‌کنم که تارک الصّلواتم! براى اینکه تا الآن یک رکعت نمازى که از اول تا آخر آن را با توجّه کامل به نماز خوانده باشم، از خود سراغ ندارم؛ و خیلى از موارد بود که ریا مانند همان مُور سیاه کوچکى که در شب تار بر سنگ سیاه حرکت کند تشریف مى‌آورد و کار نوکر حلقه به گوش آمره بالسوء را مى‌ساخت. گه‌گاهى که زمینه براى ریا فراهم نبود، مسافرت‌هاى درون مرزى و تخیلى نفس به نحوى شروع مى‌شد که نماز زبانى و عضلانى تمام مى‌شد، در صورتى که ما هنوز از سفر خیالى مراجعت نکرده بودیم. خوشبختانه مدتى است که با عنایت خداوندى کمى وضع بهتر شده؛ به نحوى که حالت انکسار و خضوع احساس مى‌شود ولى متأسفانه زودگذر بوده و دولت مستعجل است.”
(این تصویر مربوط به نمازجمعه ای در سال ۱۳۶۰ در شهر دهدشت می باشد)
تصاویر زیر از مدرسه حوزه علمیه دهدشت توسط استاد حسن غفاری برداشت شده است:
- فیلم 1- گوشه هایی از زندگی آمیر احمد تقوی
- فیلم ۲- گوشه هایی از زندگی آمیر احمد تقوی
بیشتر بخوانید:
- گوشه‌هایی از زندگی و اندیشه‌های آقا میر علی صفدر تقوی
