اصل این ارتباط منع شرعی ندارد، به شرطی که همة حدود و ضوابط معین ارتباط با جنس مخالف در آن رعایت شود و این ارتباط تبدیل به دوستی با همان تعاریف روشن عرفی آن نشود؛ زیرا مراجع تقلید، دوستی با جنس مخالف...
1. G یا B؟ (دختر یا پسر)
یکی از اصلی ترین سؤالهای افراد در استفاده از رسانه های گوناگون، مسئله ارتباط با جنس مخالف است. بسیاری میپرسند آیا چت کردن با جنس مخالف یا ارتباط ایمیلی و یا فیسبوکی با جنس مخالف جایز است یا خیر؟ در پاسخ باید گفت به طور کلی حکم ارتباطات اینترنتی همانند ارتباطات معمولی و سنتی اعم از ارتباط حضوری، نامه نگاری یا ارتباط تلفنی است و تفاوت چندانی بین این امور نیست. در واقع طبق قاعدة کلی که از جانب فقها بیان می شود، نفس ارتباط با جنس مخالف در صورتی که در حد متعارف باشد و منشأ شهوانی نداشته و همچنین ترس از افتادن در گناه در آن نباشد، مشکلی ندارد. درنتیجه بر اساس نظر عمومی و اولیه اکثر مراجع، اصل این ارتباط منع شرعی ندارد، به شرطی که همة حدود و ضوابط معین ارتباط با جنس مخالف در آن رعایت شود و این ارتباط تبدیل به دوستی با همان تعاریف روشن عرفی آن نشود؛ زیرا مراجع تقلید، دوستی با جنس مخالف را جایز نمی دانند [1] و در این امر، کیفیت ادامة دوستی و استمرار آن، اهمیت ندارد که از طریق چت و ایمیل باشد یا پیامک و تلفن و ارسال هدیه و ... در عین حال به دلیل احتمال بالای وقوع حرام در این گونه ارتباطات با نامحرم، برخی از مراجع در برخی پاسخ های فقهی به طور کلی این گونه ارتباطات را مجاز ندانسته اند.[2] منطقی بودن این قبیل فتواها وقتی روشن می شود که می بینیم راحتی برخورد در فضای مجازی با جنس مخالف و مشروع دانستن این رفتارها در اینترنت، بستر مهمی برای شکل گیری روابط پرخطر بیرونی و مفاسد همراه آن می گردد.
| راحتی برخورد در فضای مجازی با جنس مخالف و مشروع دانستن این رفتارها در اینترنت، بستر مهمی برای شکل گیری روابط پرخطر بیرونی و مفاسد همراه آن می گردد. |
2. ازدواج های اینترنتی
بسیاری از افراد می پرسند آیا میتوان در فضای چت به صورت ایمیلی خطبة عقد را جاری کرد و مَحرم شد؟ درپاسخ باید گفت که در ایجاد مَحرمیّت، تنها راهکار، جاری شدن صیغة شرعی است که یا توسط خود زن و شوهر و یا وکیل آنها انجام می شود؛ اما همان گونه که ممکن است فردی از پشت تلفن این صیغه را به درستی جاری کند و بین زن و مرد در دو نقطة عالم مَحرمیت ایجاد شود، ممکن است همین امر از طریق چت و مانند آن هم انجام شود؛
اما در این میان توجه به دو نکته ضروری است:
اول آنکه در صحت هر عقد شرعی باید همه شروط و ضوابط صحت عقد مانند تعیین مهر (مدت عقد در عقد موقت) و رضایت پدر دختر و قصد جدّی اجرای عقد و خواندن عقد به شکل صحیح شرعی رعایت شود و اینکه دو طرف ممکن است هیچوقت همدیگر را نبینند و این عقد تنها برای راحت بودن در چت و مانند آن اجرا شده باشد، دلیل نمی شود که در رعایت این شروط، تساهل شود و نباید فراموش کرد که بدون این شروط، عقد و محرمیتی اتفاق نیفتاده است.
دوم آن که اگر عقد به شکل صحیح و شرعی واقع شد، باید طرفین به مقتضای آن پایبند باشند و نمی توان بعد از اتمام چت آن را نادیده گرفت، بلکه اتمام عقد صحیح دائم به اجرای صحیح طلاق و اتمام عقد صحیح موقت به پایان یافتن زمان عقد یا بخشش باقی زمان از طرف شوهر است و بدون رعایت این امر هر عقد دیگری برای دختر ناصحیح خواهد بود.
| نفس ارتباط با جنس مخالف در صورتی که در حد متعارف باشد و منشأ شهوانی نداشته و همچنین ترس از افتادن در گناه در آن نباشد، مشکلی ندارد. |
در نهایت ذکر این مسئلة مهم هم ضروری است که ازدواج هایی که از طریق آشنایی های اینترنتی و ارتباطات مجازی کلید می خورد، معمولاً دوام چندانی نداشته و به طلاق یا مشکلات گوناگون منجر می شود و دوستان جوان نباید از خطرهای این قبیل رفتارها غافل باشند.
نتیجه
ارتباط با جنس مخالف در فضای مجازی هم می تواند مصداق عملی حلال باشد و هم حرام. در نتیجه عمده عناوین ارتباط حرام در اجتماع در ارتباط اینترنتی هم می تواند مصداق داشته باشد و نباید تصور کرد دوستی و ارتباط اینترنتی تا هر کجا کشیده شود، حکم دوستی های اجتماعی را ندارد و حلال است.
به علاوه باید دانست- فارغ از معقول بودن یا نبودن این کار- امکان اجرای عقد ازدواج بین دو نفر در فضای اینترنت وجود دارد به شرط آن که شروط و قواعد شرعی صحت عقد رعایت شود، یعنی تفاوتی بین حکم عقد صحیح در بیرون و یا در اینترنت نیست؛ در نتیجه همان گونه که بدون وجود حتی یک شرط عقد و محرمیت واقع نمی شود، بر فرض وقوع عقد صحیح، نمی توان آن را فراموش کرد و به مقتضای آن پایبند نبود.
بیشتر بخوانید:
- اعتیاد به فضای مجازی، بدنه خانواده را متلاشی می کند
دریافت کتاب:
- کتاب رهنما109؛ کلیک های حلال و حرام، معاونت تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی
کلیپ مرتبط:
- دین نشاط زندگی (مدیریت رسانه در خانه)
- دین نشاط زندگی (شبکه های اجتماعی و خانواده)
- دین نشاط زندگی (آزادی در فضای مجازی)
صوت مرتبط:
- بیان احکام (محرم و نامحرم)
پوستر مرتبط:
- مجموعه تصاویر تقوا در فضای مجازی
بسته مرتبط»
- دریافت مجموعه 10 جلدی سبک زندگی اسلامی - انتشارات حرم مطهر رضوی + بسته ویژه
- سبک زندگی/ ویژه نامه «منطقه خطر!»
----------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها:
1. آیت الله خامنه اى؛ اجوبة الاستفتائات؛ س646 و638.
2. http:// sistani.org/index.php?p=827020&id=810&perpage=25#20729
