امام رضا(ع) در جریان هجرت تاریخ ساز خود از مدینه به مرو پس از گذر از عربستان، کویت و عراق وارد خاک ایران شدند و خیر و برکات فراوانی را برای این سرزمین به ارمغان آوردند؛ چنانکه با قدم نهادن به هر وادی و آبادی، به یمن قدوم مبارک آن حضرت، قدمگاهی ایجاد شد و شوری عظیم در دلهای مشتاقان خاندان پیامبر(ص) پدید آمد.
از جمله رویدادهای مهمی که در تاریخ ایران از جایگاه والایی برخوردار است، سفر امام رضا (ع) به ایران و استقرار ایشان در مرکز خلافت، یعنی مرو(خراسان) در جایگاه ولایتعهدی است. در اینجا، جغرافیای تاریخی، سیاسی و اجتماعی شهرهایی که حضرت رضا (ع) به دستور مأمون از آن جا عبور کرده و یا در آن جا توقف داشته مهم به نظر میرسد.