جلیل عرفان‌منش| پژوهشگر و نویسنده / امام رضا (ع) در ایران از چه شهرهای عبور کرده است؟ این یادداشت تحلیلی تاریخی بر مسیر عبور امام هشتم (ع) از مدینه تا مرو است.
امام رضا(ع) در جریان هجرت تاریخ ساز خود از مدینه به مرو پس از گذر از عربستان، کویت و عراق وارد خاک ایران شدند و خیر و برکات فراوانی را برای این سرزمین به ارمغان آوردند؛ چنان‌که با قدم نهادن به هر وادی و آبادی، به یمن قدوم مبارک آن حضرت، قدمگاهی ایجاد شد و شوری عظیم در دل‌های مشتاقان خاندان پیامبر(ص) پدید آمد.
از جمله رویدادهای مهمی که در تاریخ ایران از جایگاه والایی برخوردار است، سفر امام رضا (ع) به ایران و استقرار ایشان در مرکز خلافت، یعنی مرو(خراسان) در جایگاه ولایتعهدی است. در اینجا، جغرافیای تاریخی، سیاسی و اجتماعی شهرهایی که حضرت رضا (ع) به دستور مأمون از آن جا عبور کرده و یا در آن جا توقف داشته مهم به نظر می‌رسد.
حضرت امام علی رضا علیہ السلام نے ۲۰۱ ہجری قمری میں مامون عباسی کے مجبور کرنے پر مدینہ سے مرو تاریخ ساز ہجرت کا آغاز کیا۔
It was 201 AH when Imam Ali Ibn Musa al-Reza (A.S.) began his historic journey under the coercion of Mammon from Median to Marv.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آستان قدس رضوی؛ سال 201 هجری قمری بود که امام علی‌بن موسی‌الرضا(ع)، هجرت تمدن ساز خود را به اجبار مأمون عباسی از مدینه به مرو آغاز کردند.
آئین سنتی، مذهبی راهپیمایی مردم از شهرستان بهبهان تا قدمگاه امام رضا (ع) سابقه ای بیش از دویست سال دارد.
طبق نقل اکابر و کهنسالان محلی در منصوریه و روستاهای اطراف قدمگاه، ابتدا مردم روستاها و شهر منصوریه در سالروز شهادت امام رضا(ع) با پای پیاده راهی قدمگاه متبرک حضرت رضا(ع) می شدند و بعدها این سنت حسنه به کل شهرستان سرایت کرد.
دریافت کتابچه «نظرات مراجع، علما و محققین پیرامون حضور مردم در قدمگاه‌های امام رضا(ع)» ...
دریافت
مدت زمان: 11 دقیقه 58 ثانیه
همزمان با 25 ذی‌القعده، سالروز هجرت امام رضا(ع) از مدینه به مرو، مجموعه‌ی دیدگاه‌های مراجع، علما و محققین پیرامون «شرافت حضور مردم در قدمگاه های امام رضا(ع)» توسط جمعی از فعالان فرهنگی شهرستان بهبهان گردآوری و منتشر شد.
نمونه‌ی بسیاری از زیارتگاه‌ها را با منشأ قدمگاهی، در ادیان مختلف می‌توان دید...
صفحه اینستاگرام «دیدگاه مراجع معظم تقلید، علماء و محققین از پنج کشور جهان در مورد آیین حضور مردم در قدمگاه امام رضا(ع)» راه‌اندازی شده است.
برای حل این مسأله به چند نکته باید توجه کنیم:
راهکار علمی حل معمای حضور حضرت رضا(ع) در مساجد بهبهان (ارجان و بکان) از زبان دکتر رضا نقدی، پژوهشگر گروه فرهنگ و سیره رضوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی...
خیرالله محمدیان:مساجد شهر قدیم ارجان (۱)
با سیری در منابع تاریخی و جغرافیایی دست کم از وجود دو مسجد با قدمت بسیار آگاه می شویم: «مسجد ارجان» یا «مسجد جامع ارجان» که در مرکز شهر ارجان قرار داشته است.
۲_ «مسجد بکان» یا «مسجد جامع بکان» که در کنار بند خسروی یا همان پل بکان و حمام بکان قرار داشته و امروزه به نام «قدمگاه امام رضا علیه السلام» شناخته می شود.
فوری #جوابیه/ پاسخ همزمان استاد خیرالله محمدیان(محقق و پژوهشگر بهبهانی) و مهندس علی اصغر سالاری (مدیر پروژه جاده ولایت) به یک اظهار نظر احساسی یک کاوشگر
✍استاد خیرالله محمدیان و مهندس علی اصغر سالاری
🔹حضرت رضا(ع) در شهرستان بهبهان نه یک «مقام» بلکه چندین «مقام» شناخته شده و شناسنامه دار دارند / هرگونه ادعای بدون مدرک، احساسی، تخیلی و غیر کارشناسی در این باره مصداق تحریف تاریخ است و تبعات خطرناک و اخروی برای منتشر کنندگان آن دارد.
دیدگاه آیت الله مهدی هادوی تهرانی؛ استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع): پیرامون «حضور مردم در قدمگاه امام رضا(ع)»...
خبرگزاری رضوی: جمعی از فعالان فرهنگی شهرستان بهبهان در یک تحقیق جامع و گسترده، مجموعه نظرات و دیدگاه مراجع معظم تقلید، علما و نخبگان را پیرامون صحت مسیر هجرت حضرت رضا(ع) و همچنین شرافت حضور مردم در آیین‌های رضوی که در این قدمگاه‌ها برپا می‌شود را گردآوری و به آستان قدس رضوی جهت ورود عملی به مقوله حمایت از فرهنگ رضوی ارائه کردند.
آنچه قطعی و مسلم است اینکه بصره، ارجان، نیشابور و سرخس از جمله شهرهایی است که بی گمان حضرت امام رضا(ع) از آن‌ها عبور کردند. شواهد به گونه ای است که با قاطعیت می توان درباره این موضوع اظهارنظر کرد. ولی درباره بقیه شهرها نمی توان با قاطعیت نظر داد.
در سال 201 ه. ق مأمون دستور داد تا هشتمین امام شیعیان را به توس بیاورند. این اتفاق تاریخی از مرز شلمچه به توس و از آنجا به مرو رخ داد و اولین قدمگاهی که در ایران میزبان این امام همام شد، مسجد بکان واقع در محل بکان شهر ارجان بود.
مسجد بکان با قدوم مبارک حضرت تبرکی مضاعف یافت و این افتخار را پیدا کرد تا در گوشه‌ای از زمین خود محلی برای نماز امام رئوف باشد و به یمن این اتفاق مبارک نامش از مسجد بکان به مسجد امام رضا(ع) تغییر یابد.
غربت مکانی که سال‌ها به نام امام رضا(ع) از بی‌توجهی مسئولان در اغلب اوقات درب‌های آن بسته است و نمازگزاری ندارد، اهمیت این قدمگاه تاریخی بهانه‌ای شد تا با آقای خیرالله محمدیان، استاد دانشگاه و محقق و پژوهشگر فرهنگ عامیانه بهبهان در زمینه قدمگاه و مسجد امام رضا(ع) در روستای امام رضا شهر بهبهان گفت‌وگویی انجام دهیم که در ادامه می‌خوانید.
درمجموع آنچه قطعی و مسلم است اینکه بصره، #ارجان، نیشابور و سرخس از جمله شهرهایی است که بی گمان حضرت امام رضا(ع) از آن‌ها عبور کردند. شواهد به گونه ای است که با قاطعیت می توان درباره این موضوع اظهارنظر کرد. ولی درباره بقیه شهرها نمی توان با قاطعیت نظر داد.
خرسندترین نور چو آغاز سفر کرد/ یک روز غریبانه از این شهر گذر کرد/ می آمد و آنقدر صمیمانه که از شوق/ مهر قدمش در دل هر «سنگ» اثر کرد
براساس تحقیق محقق ارجمند مهندس سالاری مدیر پروژه «جاده ولایت»؛ تاریخ خروج امام علیه السلام از شهر اهواز و حرکت به سمت رامهرمز و بهبهان 14 مرداد سال 195 شمسی است.
اگر خوشبینانه بخواهیم حساب کنیم ورود امام علیه السلام به شهر باستانی ارجان می تواند بین 15، 16 یا 17 مرداد همان سال باشد.
وی در خصوص جریان هجرت امام رضا(ع) از مدینه به شهر مرو بیان داشت: در این‌باره دو نظر وجود دارد، عده‌ای معتقدند آن حضرت از مدینه به بصره، کوفه، بغداد و سپس به مرز ایران امروزی از استان جبال و در ادامه به سمت قم، ری، شهر خار(گرمسار امروزی)، خراسان، نیشابور، سرخس و در نهایت به مرو عزیمت کردند اما عده‌ای دیگر معتقدند از آنجا که قم و کوفه دو مرکز مهم تجمع شیعیان بوده است مأمون از ترس قیام امام رضا(ع) دستور داده بود که ایشان را از این دو شهر عبور ندهند.
خرسندترین نور چو آغاز سفر کرد/ یک روز غریبانه از این شهر گذر کرد/ می آمد و آنقدر صمیمانه که از شوق/ مهر قدمش در دل هر «سنگ» اثر کرد
آئین سنتی، مذهبی راهپیمایی مردم از شهرستان بهبهان تا قدمگاه امام رضا (ع) - به گفته اکابر و کهنسالان محلی در روستا و شهر منصوریه- سابقه ای بیش از دویست سال دارد.
ابتدا مردم روستاها و شهر منصوریه در سالروز شهادت امام رضا(ع) با پای پیاده راهی قدمگاه متبرک حضرت رضا(ع) می شدند و بعدها این سنت حسنه به کل شهرستان سرایت کرد.
.jpg)
طبق برخی اسناد تاریخی که بزودی منتشر می شود، حضرت رضا علیه السلام قبل از سفر به خراسان و ماجرای ولایتعهدی ایشان در سفری به عراق و سپس ارجان وارد سرزمین بهبهان شدند.
همزمان با آغاز دهه کرامت، نمایشگاه «جاده ولایت» در کتابخانه تخصصی اهل بیت(ع) آستان قدس رضوی برپا شد.
ویژه نامه چند رسانه ای جاده ولایت
(سفر امام رضا علیه السلام از مدینه تا خراسان)
جهت مشاهده فلش، بهتر است از مرورگر موزیلا فایرفاکس استفاده نمایید
انیمیشن و گزارشی ساخته شده توسط کانون نخبگان امام صادق (ع) شهرستان اقلید
هجرت تاریخی امام رضا (ع) از مدینه به مرو مهم ترین رویداد تاریخی مذهبی ایران بعد از اسلام است. مامون عباسی امام را احضار نمود و به ولایتعهدی خود برگزید تا مشروعیتی به خلافت لرزان عباسیان ببخشد و ناخواسته زمینه ی هجری تاریخی را مهیا کرد که اثرات و پیامدهای مثبت این هجرت پایه گذار تمدنی عظیم و جدید در تاریخ جهان اسلام گشت.
قدمگاه بعدی در محدوده خوزستان که اصالت دارد، در شهر بهبهان قرار دارد. بنای این قدمگاه یکی از معدود بناهای باقیمانده از شهر ارجان باستانی است که در هشت کیلومتری شمال بهبهان فعلی قرار گرفته است.
