حرم امام زادگان همیشه محل توجه علاقه مندان به اهل بیت علیهم السلام و اولیای الهی بوده و هست، زیارت این امام زادگان و تکریم و تعظیم ایشان، آثار و برکات فراوانی در زندگی فردی و اجتماعی مسلمین دارد. قرار گرفتن در محضر اولیای الهی و ...
حرم امام زادگان همیشه محل توجه علاقه مندان به اهل بیت علیهم السلام و اولیای الهی بوده و هست.
|
1. نقش امام زادگان در شکل گیری هویت اجتماعی
1.1. نگاه ویژه به امام زاده کشور
اولین مسئله اساسی در باب رسیدن بقاع شریفه امام زادگان به جایگاه واقعی شان در عرصه تأثیرات فرهنگی اجتماع، مربوط به وسعت نگاه و اعتقاد متولیان محترم در مورد این مسئله مهم است؛ مقام معظم رهبری جمله ای در مورد کارهای فرهنگی دارند که می فرماید:
«هر جایی که هستید همان جا را مرکز عالم بدانید و تمام فکر و ذهنتان را در مورد کار در آنجا متمرکز نمایید.»
باید نگاه همواره این باشد که اگر این حرم و این امام زاده تنها امام زاده این شهر یا این کشور بود، ما چگونه در مورد آن برخورد می کردیم؟ آنجا اولین سؤال این بود که چه ظرفیت هایی در این بقعه مبارک وجود دارد که می توان در بهبود فضای معنوی و مذهبی اجتماع از آن استفاده کرد؟ حالا هم اینگونه است که باید نهایت استفاده از این ظرفیت معنوی و بزرگ صورت پذیرد.
نکته بعدی اعتقاد ما به این بقاع مبارک است، این یک مدیریت الهی و برنامه تکوینی از سوی خداوند حکیم است که این کشور که می خواهد زمینه ساز ظهور منجی آخر الزمان و محل انتشار نور اهل بیت علیهم السلام به سراسر دنیا باشد، علاوه بر وجود خورشید حرم امام هشتم (علیهم السلام) هزاران هزار آینه صیقلی در سراسر آن باشد که همان نور را در وسعت این خاک منعکس می کنند و برای کسانی که دوستدار این جلوه اند، لیکن از حرم اهل بیت علیهم السلام دورند بهره ای عظیم و حظی وافر باشند.
در ارتقاء کمی و کیفی زیارت آحاد افراد اجتماع، متولیان، مبلغین و مسئولین، اثر گذارند و می بایست هر یک با بررسی و فهم اهمیت و ضرورت تقویت این مراکز فرهنگی زمینه ساز حفظ دستاوردهای این اماکن مقدسه باشند.
|
زیارت این امام زادگان و تکریم و تعظیم ایشان آثار و برکات فراوانی در زندگی فردی و اجتماعی مسلمین دارد.
|
1.3. حرم امام زادگان، قطب فرهنگی
جمله ای معروف از مقام معظم رهبری در مورد امام زادگان وجود دارد که می فرماید امام زادگان باید به قطب فرهنگی در شهر خود تبدیل شوند؛ منظور از این قطب فرهنگی چیست؟ چه چیزی از این فرهنگ قصد شده است؟ گاهی ما، وقتی نام فرهنگ می آید ذهن مان سراغ کارهای فرهنگی خاص و معمول می رود؛ اما باید دید این چقدر درست است و چقدر منظور از این جمله این گونه کارهای فرهنگی می باشد؟
منشاء آنچه فرهنگ جامعه نامیده می شود، توجهات و عواطف و باورهای مردم است که سبک زندگی آنان را شکل می دهد، آن چه بالقوه در بقاع امام زادگان ما وجود داد فرهنگ سازی به این معنا است؛ اینکه دلها متوجه به این آتش است که از چراغ هدایت و مشکات اهل بیت نور می گیرد و زمانیکه تنور دل در این مکان های مقدس گرم می شود، زمانی است که باید به درستی فرهنگ در دل و جان زائر بارگزاری شود و آن فرهنگ چیزی جدا از دغدغه های اصیل دینی و اسلامی و بیان سیره نورانی اهل بیت علیهم السلام نیست، صراط مستقیمی که در هر زمان رسیدن به آن تنها راه سعادت و نجات از انحراف ها و پلیدی هاست.
آنان که تصورشان از فرهنگ، چیزی جدا از آموزه های دینی است، سخت در اشتباهند، محل انتشار فرهنگ همین حرم هاست، آن رابطه عاطفی که در اینجا برقرار می شود زمینه انتقال باورها و عادات و آموزه های عملی انسان های کامل و الگوهای الهی است که محمد و آل محمد صلوات الله علیهم اجمعین هستند؛ این انتقال به شکل های مختلف باید در اینجا فراهم شود و این اصل کار است، یک مجموعه برنامه های فرهنگی در کشور در ایام مختلف مرسوم و مشهور است که بازگشت به همان اصل و تعظیم شعائر دارد؛ اما این موضوع نباید انسان را از اصل این وظیفه دور کند.
در ایجاد فضای معنوی و برکات حضور زائرین نقش متولیان گرامی بسیار پر رنگ است ایشان هستند که با اصلاح فضای زیارت در راستای ارتقاء کیفیت زیارت و معنویت، زمینه هرچه بیشتر شدن آثار و برکات این عبادت را فراهم می آورند.
|
2. تأثیرات فردی بقاع متبرک امام زادگان
2.1. ریشه تأثیرات فردی زیارت
بی شک نقش امام زادگان و بقاع متبرکه در آرامش فردی و اثرات روحی و معنوی ریشه در فرهنگ زیارت دارد، حضرت آیت الله جوادی آَملی درباره حقیقت زیارت به زیبایی می فرمایند:
«زیارت حضور عارفانه عاشق در دیار معشوق، دیدار عاشقانه زائر از سرای مزور، اظهار عشق و ارادت محب به محبوب، دل دادن صمیمانه دلداده در کوی دلدار، سر سپردن سرباز فداکار در پیش پای سردار، اعلان فروتنی دیندار در برابر دین و پیشوایان دینی است، زیارت اعلام وفاداری صادقانه مرید است به مراد، ابراز علاقه مطیع به مطاع و اعلام خود فراموشی جان بر کف مخلص است نسبت به جانان. زیارت عرضه خویشتن بر ترازو و ابزار سنجش است، ایستادن در برابر آینه معیار کمال و نشانی کوی کمال به انسان تعالی طلب است که به کجا می توان رسید. زیارت سفری مشتاقانه، آگاهانه و عاشقانه است که از سرای دل آغاز می شود، از راه دل عبور می کند و سرانجام در منزل دل، به مقصد و مقصود می رسد و بار بر زمین می نهد.»1
این عبارت آهنگین دارای مضامین بلند و حقیقت هایی است که تنها آنهایی که در کنار این ساحل محبت کسب آرامش کرده اند می توانند به آن اذعان و اقرار کنند، آری زیارت همه این ارتباط های زیبای معنوی است، باید همواره به زیارت با همه این مختصات نگاه و توجه شود، آنجا که بودن در این مأمن های معنوی در این روزگار استرس و اضطراب و دهشت و انجام فرایض و مناسک و خواندن ادعیه به معنای نفس گرفتن در این روزگار وانفسا است.
کسی نیست که اشک های زوار پاک، در این ارتباط های عاشقانه در حرم امام زادگان را ندیده باشد، آنجا که به اعتقاد مردم چنگ زدن به دامان محمد و آل محمد (علیهم السلام) و حب الله است، این همان روزنه امید این مردم پاک سرشت در هنگام سختی ها بوده و هست.
قرار گرفتن در محضر اولیای الهی و درک این حضور؛ انسان را از گناه دور می کند، معنویت و صفات زیبای انسانی را تقویت می نماید.
|
2.2. نقش متولیان در تأثیرات فردی زیارت
همانطور که اشاره شد قرار گرفتن در محضر اولیای الهی و درک این حضور؛ انسان را نسبت به بدی های و پلیدی های زندگی اش شرمنده و متنبه می کند، همین که وقتی انسان در حضور بزرگی باشد، به فکر فرو می رود که او در زندگیش چه کرده؟ و چه چیز هایی در انبان اعمالش هست که نباید می بود! حضور در این اماکن مقدسه چنین برکاتی دارد؛ اما کیفیت و دوام آن بسته به افراد و شرایط، البته مختلف است.
در ایجاد فضای معنوی و برکات حضور زائرین نقش متولیان گرامی بسیار پر رنگ است ایشان هستند که با اصلاح فضای زیارت در راستای ارتقاء کیفیت زیارت و معنویت، زمینه هر چه بیشتر شدن آثار و برکات این عبادت را فراهم می آورند؛ در این مهم زدودن مظاهر غفلت از این آستانه های مقدسه و نگهبان واقعی بر حفظ حریم عفت عمومی، قداست حرم خاندان اهل بیت علیهم السلام را حفظ می کنند.
زدودن مظاهر غفلت از آستانه های مقدسه و نگهبان واقعی بر حفظ حریم عفت عمومی، قداست حرم خاندان اهل بیت علیهم السلام را حفظ می کنند.
|
نتیجه:
حرم امام زادگان همیشه محل توجه علاقه مندان به اهل بیت علیهم السلام و اولیای الهی بوده و هست، زیارت این امام زادگان و تکریم و تعظیم ایشان آثار و برکات فراوانی در زندگی فردی و اجتماعی مسلمین دارد.
در ارتقاء کمی و کیفی زیارت آحاد افراد اجتماع، متولیان، مبلغین و مسئولین، اثر گذارند و می بایست هر یک با بررسی و فهم اهمیت و ضرورت تقویت این مراکز فرهنگی زمینه ساز حفظ دستاوردهای این اماکن مقدسه باشند.
1- ادب فنای مقربان، جلد 1، فلسفه زیارت.