بیعت درفرهنگ تشیّع علامت حقّ است،نه علّت آن/حکومت اسلامی هیچ‏گاه بدون خواست و ارادهٴ مردم متحقّق نمی‏شود

«ولایت فقیه» و نقش «آرای مردم»
«بیعت در فرهنگ تشیّع و فقه شیعه اثنا عشریّه علامت حقّ است، نه علّت آن.
توضیح آنکه حقّ حاکمیّت در نظام اسلامی از آنِ خدای سبحان است که توسّط قرآن و سنّت معصومان (علیهم‌السلام) تجلّی نموده است و بر توده انسانها پذیرش این نظام و بیعت با قرآن و معصومان(علیهم‌السلام) فریضه عینی است و هیچ‌گونه تأثیری در ثبوت اصل حقّ حاکمیّت قرآن و معصوم ندارد؛ چنان‌که اگر نسبت به غیر از این دو وزنه وزین (ثقلین) انجام پذیرد، نه تنها علّت ثبوت حق نیست، بلکه علامت هم نیست و به منزله تکیه دادن به درخت، بدون بهره‌برداری از میوه آن است و بعد از بیعت باید به لوازم آن ملتزم بود؛ یعنی جامعه بشری دو تکلیف طولی دارند؛ اول آنکه با آنچه به صورت قرآن و سنّت معصومان(علیهم‌السلام) تبیین شده است، بیعت کرده،به آن ایمان بیاورند. دوم آنکه به تمام مضامین و دستورهای آنها عمل نمایند.
آنچه از امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) در نهج البلاغه یا غیر آن، در زمینه احتجاج به بیعت نقل شده است، از باب قاعده الزام است؛ چنان‌که خداوند مؤمنان را به التزام به آنچه مُلزم شده‌اند یعنی عمل به قرآن و پیروی از رهبری پیامبر اکرم(صلّی الله علیه وآله وسلّم)مؤاخذه می‌کند؛ نه آن‌که بیعت با علی بن ابی‌طالب‏علیه ‌افضل صلوات‌ المصلّین علّت حقّ حاکمیّت آن حضرت شده، حضرتش برای تثبیت موقعیّت سیاسی خود به علّت پیدایش آن که آراء مردم است استدلال کرده باشد.»( سرچشمه اندیشه، آیت الله العظمی جوادی آملی، ج4 ، ص 494 )

آیت الله العظمی جوادی آملی درباره «نقش مردم در حکومت اسلامی» می‌نویسد:
«حکومت اسلامی هیچ‏گاه بدون خواست و ارادهٴ مردم متحقّق نمی‏شود و تفاوت اساسی حکومت اسلامی با حکومت‏های جابر در همین است که حکومت اسلامی، حکومتی مردمی است و بر پایهٴ زور و جبر نیست، بلکه بر اساس عشق و علاقهٴ مردم به دین و حاکم اسلامی صورت می‏ پذیرد و هر چه مردم از اخلاق و معارف دینی بهره‏ مندتر باشند و هر چه احکام دینی را بیشتر عمل کنند و هر چه از اتحاد و همبستگی و الفت الهی برخورداری بیشتری داشته باشند، حکومت اسلامی نیز استوارتر و در رسیدن به اهدافش موفق‏ تر است و هیچ‏گاه نباید تصور نمود که اگر مردم با حکومت اسلامی نباشند و اگر مؤمنان راستین کمر همّت نبندند، خداوند حکومت اسلامی را برپا می‏ دارد.»( ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، آیت الله العظمی جوادی آملی، ص80 )

متن کامل این مقاله را در سایت ایشان بخوانید:

مطلب مربط:

- پرونده ویژه؛ سلسله مباحث امام شناسی/ هم افق با «ولی»/ شرح حال مطیعان اولیای خدا