سجده نزدیکترین حالت بنده به خدا

سجده، انسان را خاکسار و متواضع می‏ کند، انسان خاکسار هرگز نمی ‏گوید «من».
مردی به رسول خدا (سلام ‏الله‌علیه) عرض کرد: دعا کنید که خدا مرا به بهشت برد. حضرت فرمود: «أعنّى بکثرة السجود» من دعا می‏ کنم لیکن تو مرا با سجده‏ های زیاد و طولانی کمک کن تا دعای من مستجاب شود.

کار خیری که از دست دیگران صادر شده و ما توفیق انجام آن را نداشتیم در صورتی که به آن کار راضی و خوشحال بودیم، در ثواب آن سهیم هستیم و دیگر حسرت نمی ‏بریم .

اگر بسیاری از افراد گرفتار این امرند که چرا من نکردم؟ برای آن است که او عمل صالح را نمی ‏خواهد، خود را می ‏خواهد. ممکن است کار خیر به دست دیگران انجام شود و انسان وارسته، در ثواب شریک باشد؛ چون واقعاً به آن کار راضی است. هرگاه توانستیم نَفس خویش را، که هرگز دست از ما بر نمی ‏دارد، سرکوب و رام کنیم آنگاه راحت هستیم؛ و این کار، به وسیلهٴ عبادت میسّر است .

از وصایای امیرالمؤمنین (علیه ‏السلام) و توصیه ‏های رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) است که: «ولا تباغضوا فإنّها الحالقة» دشمنی و عداوت نکنید، زیرا دین را حَلق می‏ کند.

تراشیدن موی سر را با تیغ، «حلق» می‏ گویند. مویی که تیغ شود به این آسانی نمی ‏روید. فرمود: اختلاف و عداوت، دین را تیغ زده و از ریشه می ‏کَند. مثل آنکه گاه انسان در اثر عداوت به دام کافری پناه می‏ برد.

اینکه گفته ‏اند: خدا را بخوانید و بخواهید که شما را لحظه ‏ای به حال خود وانگذارد، برای آن است که حسد، کینه و عداوت، دین را حلق می‏ کند و چیزی برای ریشه ‏های دین باقی نمی‏ گذارد.

هرگز کینه یکدیگر را در دل نگیرید. منشأ این امورْ خودخواهی است. و نماز خودخواهی را از بین می‏ برد.

امام صادق (علیه‏ السلام) فرمودند: «علیک بطول السجود فإن ذلک من سنن الأوّابین» هنگام سجده زود سر از خاک بر ندارید. نمازهای عمومی را به طور معمول بخوانید؛ امّا در حالات خاصه خود، زود سر از سجده بر ندارید. چون این دشمن درونی، انسان را آرام نمی‏ گذارد؛ تا آخرین لحظه می‏ کوشد انسان را فریب دهد. لذا بهترین فرصت در حال نماز، حال سجده است که امام صادق (علیه‏ السلام) فرمودند: نزدیکترین حالت بنده به خدا وقتی است که در حال سجده باشد و گریه کند. انسان هر چه به خاک نزدیک شود به خدا نزدیکتر می ‏شود.

برگرفته از کتاب حکمت عبادات حضرت آیت الله جوادی آملی،ص106