عشق به حضرت در چشم زائران بهبهانی میدرخشد. آنها که از دورترین نقطه ایران به مشهد مقدس آمدهاند. از جنوب شرقی استان خوزستان. 4 شبانهروز، سختی مسافت را به جان خریدهاند، ولی چون صحن و سرای امام مهربانیها حال هر انسانی را خوب میکند حالا دیگر اثری از خستگی در چهرههایشان نیست.
شاید دستهایشان برای هزینههای سفر به سرزمین توس خالی بوده ولی همه عمر، دلهایشان در شوق زیارت امام رئوف میتپیده است. زنان بیسرپرست بهبهانی که به دلیل فوت همسر یا جدایی و دلایل دیگر تکیهگاهی نداشتند، توفیق زیارت آقا را به کمک انسانهای بینام و نشان خیر پیدا کردهاند. بعضیهاشان تا پیش از این تنها راه ارتباط با حرم آقا را قاب شیشهای تلویزیون میدانستند و هر وقت متوجه میشدند فامیل و دوستی قصد آمدن به مشهد را دارد، دلشان برای کبوترهای حرم پرواز میکرده است.
حالا بعد از گذشت سالها برای اولین بار توفیق حضور در حرم امام هشتم(ع) به آنها داده شده تا زمانی که پشت پنجره فولاد قرار میگیرند اولین خواستهشان، زیارت زود به زود این بارگاه ملکوتی باشد. کاروان بهبهانیها اینها را میگویند و حالشان منقلب میشود و نمیتوانند توصیف کنند زمانی را که برای اولین بار گنبد و گلدسته حرم را به تماشا نشستهاند.
نفس کشیدن به عشق آقا
«شهر مشهد برای من آرامشبخش است و با هر سختی شده میخواهم هر سال زائر این مکان رویایی باشم.» نجواهای جمیله سفیدکوه که همسرش را در تصادف از دست داده هر آدمی را تحتتاثیر قرار میدهد. او در خصوص حال و هوای این فضای ملکوتی میگوید: «نفس کشیدن در این مکان و این هوا، عالمی دارد. حتی نفس کشیدن در مشهد هم به عشق آقا است. به همسایهها و مجاورین این حرم حسودیام میشود. چون هر روز بوی عطر امام رضا(ع)را حس میکنند.» کاروانیان از وقتی وارد سر زمین توس شدهاند، همه تلاش کردهاند تا بیشتر نفسهایشان در حرم مطهر آقا باشد.
این کاروان سه روز است در مشهد اسکان دارد. این زن 38 ساله خوزستانی که طعم لذتبخش غذای حضرت را زیر زبانش چشیده احساسش را اینطور وصف میکند: «نشستن سر سفرهی امام رضا(ع) برای اولین بار است که روزیام می شود. این لحظه فراموش شدنی نیست و از پذیرایی خادمان تشکر میکنم.»
عطر حضور
افسانه علیزاده، جوانترین زن کاروان که خداوند دو فرزند پسر و دختر به او عطا کرده، خانهدار است. چشمانش نشان میدهد درخواستهای زیادی از ضامن آهو دارد. او که برای اولینبار است مشهد میآید اینجا را شهر بهشت میداند و میگوید: «حتی به فکرم هم نمیرسید امسال توفیق زیارت حرم ثامنالحجج(ع) را داشته باشم ولی وقتی آقا طلب کند هیچچیز نمیتواند مانع شود.»
این زن بهبهانی 28 ساله با اشاره به اینکه وقتی از اقوام خداحافظی میکرده همه التماس دعا داشتند میگوید: «قبل از اینکه از بهبهان به طرف مشهد حرکت کنیم بیشتر نزدیکان حاجتی داشتند. بعضی هم زمانی که حرم بودم تماس گرفتند و خواستند تلفنی با آقا صحبت کنند که تلفن را برایشان طرف پنجره فولاد گرفتم.» نفسی عمیق میکشد و با حالتی عجیب میگوید: «نمیدانم عطر حضور در محضر آقا قابل توصیف هست؟»
جانم به قربان تو آقا که حج فقرایی
صورتش سوخته اما سیرتش صاف و زلال است. کمی که بیشتر با او همکلام میشوم یک مداح اهل بیت را روبه رویم میبینم. زنی که از زمان حرکت اتوبوس از بهبهان تا مشهد مقدس فقط زیارت عاشورا و نوحه میخوانده، فاطمه زینتی است. او که ارادت خاصی به ضامن آهو دارد میگوید: «اگر برای لحظهای با خاندان نبوت متصل شوی تو را از دورترین نقطه جهان مهمان سفره کرامتشان میکنند و اگر دلت هوای حرم مولایت علیبن موسیالرضا(ع) را کند ناخواسته به جمع زائرانش اضافه میشوی.»
مرثیهسرای 45 ساله اهل بیت با اشاره به اینکه مشهد حج افراد فقیر و تهیدست است با اشتیاقی بینظیر ادامه میدهد: «وقتی در کوچه پس کوچههای مشهد قدم میگذاری عطر عشق و دلدادگی را به این حریم مقدس احساس میکنی. افرادی که وضعیت مالی خوبی ندارند از نقاط مختلف کشور میآیند تا در مشهد حاجی شوند.» این زائر خوب امام حالا زیر لب زمزمه میکند: «ای جانم به قربان تو آقا که حج فقرایی.»
آرزوی زیارت را برای نیازمندان فراهم کنیم
جمعی از خییرین بهبهانی زمانی که سایه ی بیپناهی را بر سر خواهران بهبهانی خود نمیبینند با دست خالی موسسه خیریه امام سجاد(ع) را در سال 1375 تاسیس میکنند. وقتی از فرخ حیاتی، نماینده موسسه و سرپرست کاروان میپرسم انگیزهاش برای آوردن بانوان بیسرپرست بهبهانی به مشهد چه بوده؟ جواب میدهد: «با توجه به اینکه بخش بیشتر فعالیت موسسه ما در حوزه فرهنگی است با نظر یکی از خیرین بهبهانی و رایزنی با برخی دوستان مشهدی تصمیم گرفتیم، خواهرانی را که توفیق زیارت بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) را نداشتند به مشهد اعزام کنیم.»
نماینده موسسه خیریه امام سجاد(ع) با اشاره به اینکه سازمان حج زیارت دو روز سفره کرامت برای ما پهن کردند و یک روز هم میهمان حضرت بودیم، تصریح میکند: «با توجه به اینکه مکانی برای اسکان نداشتیم یک مسافرخانه اجاره کردیم. اگر مسئولین شهر مشهد به موسسات خیریه در شهرهای مختلف کمک کنند میتوانیم خیلی از افراد نیازمند را به آرزویشان که زیارت آقاست برسانیم.»
حرم سراجالله لذتبخشترین نقطه عالم
زهرا سپندار لذتبخشترین نقطه عالم را حرم سراجالله و زیارت را ساحلی آرامشبخش میداند. وقتی از توفیق حضور در محضر این امام رئوف میپرسم میگوید: «احساس میکنم در یک گوشه از بهشت قرار گرفتهام. من این حس را دارم که امام رضا(ع) زائرش را به دیگر معصومین نشان میدهد، من هم در آن لحظه، حرفی برای گفتن ندارم؛ برای همین سرم را پائین میاندازم.» این زن 39 ساله "شیعه بودن" را لذتبخشترین مذهب عالم میداند و بیان میکند: «در مشغلههای زندگی وقتی همهی درهای دنیا به روی ما بسته میشود به درِ خانهی معصومین میآییم و خوشا به توفیق گدایی که از درِ خانهی این عزیزان دست خالی نمیرود. البته که هیچکس از درِ خانه کریمانه این خاندان دست خالی برنمیگردد.»
به امید بازگشت
لحظهها تند و سریع میگذرند و زائر خوب امام تا چشم بر هم بزند وقت خداحافظیاش فرا رسیده است. دلتنگی سختی قلبش را میفشارد در آن لحظات. برای نفس کشیدن در این فضا، برای خاطرههایی که در ذهنش به یادگار مانده، برای تمام التماس دعاهای دور و نزدیک و برای همهچیز. امشب که سوار اتوبوس میشود و با خاک مشهدالرضا(ع) خداحافظی میکند، غم سنگینی بر دلش مینشیند. میرود و نمیداند آیا باز آقا به دل شکستهاش گوشهی چشمی خواهد انداخت؟ میرود و امید میبندد به بازگشتی دوباره و تکرار زیبای نفس کشیدن در بارگاه ملکوتی امامی که در هر گوشهاش عطر زمزمهی دعای فرشتگان جاری است.
گزارشگر: سید جلال مظلوم
بیشتر بخوانید:
- نگاهی به نحوه ی تشرف زیارتاولیها به حرم مقدس امام رضا(ع)