پرونده ویژه؛ حرم دوست؛ نقش تربیتی و دینی زیارت :: قدمگاه و مسجد مقدس حضرت رضا(ع) در شهرستان بهبهان

پرونده ویژه؛ حرم دوست؛ نقش تربیتی و دینی زیارت

زیارت ائمه اطهار (علیهم السلام) از ارزشمندترین ذخایر شیعه است. همچنان که نمی توان هیچ شخصیتی را با شخصیت والای آنان مقایسه کرد، زیارت حرم آنان نیز قابل مقایسه با زیارت قبور بزرگان، عالمان و حتی شهیدان راه اسلام نیست.

بالاترین و پرفضیلت ترین زیارتها، زیارت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و امامان معصوم (علیهم السلام) است. زیارت، نشانه احترام به مقام والای خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و پیروی از راه و هدفشان، تجدید پیمان و اعلام وفاداری به ولایتشان و زنده نگه داشتن یاد و تعالیم آنهاست. وقتی ما در برابر امام معصوم قرار می گیریم و با شناخت و بصیرت به زیارت آنان می رویم و می دانیم که اینان جلوه ای از نور خدا و تجسم خلوص، عبودیت و پاکی هستند، عظمت آنان ما را متوجه نقایص خودمان می کند و پاکی آنان ما را به آلودگی هایمان آشنا می سازد و راه بازگشت و توبه را برایمان باز می کند.
زیارت دریافت مسیر واحد تلاشها و کوشش های امامان شیعه (علیهم السلام) در طول چند صد سال است که همانا این تلاشها سوق دادن امت شیعه به سوی پیشوایان حق و فرهنگ تشیع و خط اهل بیت (علیهم السلام) بوده است تا با احیای نام، خاطره، فکر و تعالیمشان، راه و اهداف آنها برای پیروانشان آشکارتر گردیده و امت شیعه دچار سرگردانی و بلاتکلیفی نشوند و بتوانند در مسیر درست تربیت فردی و به دنبال آن تربیت اجتماعی قرار گیرند. از منظر اجتماعی با دنبال کردن مسیر ائمه (علیهم السلام) انحرافات امت کمتر و هدایت به سوی راه صحیح که همان راه اهل بیت پیامبر (علیهم السلام) است، بیشتر شود. این امر مهم با روی آوردن به خاندان پیامبر و امامان معصوم (علیهم السلام) و گرامی داشتن نام و یاد آنها و ذکر اهداف و فداکاریهای ایشان و الهام گرفتن از این خاندان در مسیر زندگی و رفتن به زیارت قبور مطهر آنان میسّر می شود.
در طول مسیر تاریخ شیعه، حرم‌ های شریف امامان معصوم (علیهم السلام) همواره مراکز علم، تبلیغ و ترویج دین، مبدأ قیام‌ ها و نهضت ‌ها، محل پیمان بستن و هم قسم شدن برای انقلاب‌ ها و جنبش ‌های اجتماعی و ... بوده است. آنچنان که می دانیم بزرگترین حوزه ‌های علمیه شیعی نیز در نجف، قم و مشهد شکل گرفته است که همه از برکات اجتماعی زیارت و حضور در حرم ائمه معصومین (علیهم السلام) بوده است. گردهمایی های بزرگ شیعیان در حرم امامان معصوم (علیهم السلام) و زیارت آنان، آثار زیادی در رشد اجتماعی امت اسلامی و فرهنگ شیعه داشته که علاوه بر پاداش های اخروی که در احادیث برای زائران ائمه معصومین (علیهم السلام) بیان شده است، فرهنگ زیارت، کارکردها و آثار تربیتی دیگری نیز به همراه دارد که بر آنیم به گوشه ای از این آثار بپردازیم.

* آثار تربیتی زیارت
زیارت؛ نزدیک تر شدن زائر به خداوند
زیارت؛ استجابت دعا
زیارت؛ ارزیابی و محاسبه نفس
زیارت؛ عامل نشاط و شادابی زائر
زیارت؛ افزایش معرفت زائر و آموختن معارف دینی
زیارت؛ افزایش محبت به اهل بیت (علیهم السلام)

* آثار اجتماعی زیارت
زیارت؛ تعظیم و بزرگداشت معصومین (علیهم السلام) و معرفی آنها به جهانیان
زیارت؛ توسل به معصومین، مشعل امید در جامعه اسلامی
زیارت؛ شکوفا شدن روحیه جهادی و ظلم ستیزی

* ادب زیارت؛ برگرفته از کتاب های اداره تولیدات حرم مطهر رضوی
آداب زیارت (1)
آداب زیارت (2)
جلوه هایی از آثار زیارت
زیارت از منظر امام رضا (علیه السلام)
ساز و کار پایدارسازی زیارت (1)
ساز وکار پایدارسازی زیارت (2)

* گلچینی از سخنان بزرگان و علماء دین
آثار زیارت - حجت الاسلام رفیعی
مقام و آثار زیارت امام رضا (علیه السلام) - حجت الاسلام صدیقی
بی حرمتی به خاندان نبوت - حجت الاسلام عالی
پیامبر رحمت (صلی الله علیه و آله) - حجت الاسلام عالی
صلح امام حسن (علیه السلام) - مقام معظم رهبری
مقام امام حسن (علیه السلام) نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله) - حجت الاسلام رفیعی
سه آمین پیامبر (صلی الله علیه و آله) - حجت الاسلام کازرونی
نگرانی های بزرگ پیامبر(صلی الله علیه و آله) - حجت الاسلام حسینی اراکی

* آلبوم پوستری رسم زیارت
پیام های زیارت در قاب تصویر